دو کرسی دولت چهاردهم در اسفند سال گذشته و یک کرسی از نیمه فروردین امسال خالی شده و هنوز جایگزینی برای صاحبان قبلی آنها انتخاب نشده است.
به گزارش ایسنا، عبدالناصر همتی وزیر اقتصاد دولت در روز 12 اسفند استیضاح شد. محمد جواد ظریف معاون راهبردی رئیس جمهور همان روز استعفا داد و شهرام دبیری معاون پارلمانی رئیس جمهور نیز در روز 16 فروردین توسط پزشکیان برکنار شد تا سه کرسی دولت خالی بماند.
همتی اولین قربانی افزایش نرخ دلار در دولت
در روز ۱۲ اسفند ۱۴۰۳ مجلس شورای اسلامی، طرح استیضاح ۱۱۹ نفر از نمایندگان از عبدالناصر همتی وزیر امور اقتصادی و دارایی را در دستور کار صحن علنی قرار داد. ظاهرا افزایش نرخ ارز و کاهش ارزش پول ملی دلیل استیضاح کنندگان برای مخالفت با همتی بود. در روز استیضاح رئیس جمهور تا پایان جلسه باقی ماند و از وزیرش دفاع کرد، اما شاید دفاع بد همتی از خود، موجب شد طرح استیضاحش رای بیاورد. 182 نماینده مجلس موافق استیضاح وی بودند.
دولت هم که سه ماه فرصت معرفی وزیر را داشت، سید رحمت الله اکرمی را به عنوان سرپرست وزارت اقتصاد معرفی کرد. اخیرا قائم پناه معاون اجرایی رئیس جمهور از طیب نیا به عنوان یک گزینه جدی برای تصدی وزارت اقتصاد نام برده هرچند خود طیب نیا فعلا موضعی در این زمینه نداشته است.
محمدجعفر قائم پناه با اشاره به مطرح شدن نام علی طیب نیا به عنوان گزینه اول برای تصدی وزارت اقتصاد، بیان کرد: «بر اساس جمع بندی که چند گروه داشتند، گزینه اول آنان آقای طیب نیا بود. باتوجه به توانمندی، دانش و تجربهای که ایشان دارد، ایشان گزینه اول لیستی که بنده دیدم، بود. ایشان توانمند است.»
وی در پاسخ به این پرسش که آیا با خود ایشان قبل از اینکه اسمشان مطرح شود صحبت نشده بود؛ بیان کرد: «ابتدا باید به رئیس جمهور پیشنهاد داده شود. رئیس جمهور است که با مجلس رایزنی می کند و به تفاهم می رسد. اگر باهم به این تفاهم رسیدند به مجلس معرفی می کند. آنچه که مشخص است این بوده که این ها پیشنهاد به رئیس جمهور است. گروه پیشنهادی نزدیک به ۱۰ نفر یا ۱۲ نفر بود. در دو لیستی که به رئیس جمهور معرفی شده است، سرلیست آقای طیب نیا بود و امتیاز بیشتری آورده بود.»
معاون اجرایی رئیس جمهور، تصریح کرد: «این ها فعلا کاندیداها هستند. اول باید رئیس جمهور تایید کند. زمانی با این کاندیداها صحبت می شود که رئیس جمهور تصمیم نهایی را بگیرد.»
در این بین برخی رسانه ها اسامی دیگری از جمله محمدرضا فرزین، شمس الدین حسینی و سید کامل تقوی نژاد را هم جزو گزینه ها برای تصدی مسوولیت وزارت اقتصاد نام بردهاند.
ظریف؛ قربانی مخالفان دولت
محمدجواد ظریف معاون راهبردی دولت به دلیل قانون نحوه انتصاب اشخاص در مشاغل حساس از سمت خود کناره گیری کرد. در ماده 2 این قانون آمده که به کارگیری کسانی که خود، فرزندان یا همسر ایشان تابعیت مضاعف دارند، در مشاغل و پستهای حساس ممنوع است.
مخالفان دولت با استناد به همین قانون پافشاری کردند که انتصاب ظریف به معاونت رئیس جمهور غیرقانونی است. دولت با انتقاد از این قانون، لایحه ای یک فوریتی به مجلس فرستاد تا قید «فرزندان» از این قانون حذف شود، ولی مجلس در روز 27 آبان سال گذشته، یک فوریت بررسی قانون را رد کرد. دولت معتقد بود وقتی مسئولی در دوره مسئولیت خود در کشور دیگر صاحب فرزند می شود و آن فرزند براساس قانون آن کشور تابعیت می گیرد، نباید مشمول قانون مشاغل حساس باشد. فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت در نشست خبری با رسانه ها در این زمینه گفت: «قانون انتصاب افراد در مشاغل حساس اگر بخواهد اجرایی شود، بسیاری از افراد در همه قوا، باید از کار خود کنار بگیرند.این قانون به گونهای نوشته شده که دست افراد برای انتصاب را حتی در مشاغل دانشگاهی به شدت میبندد. امیدوارم به زودی شاهد اصلاح قانون انتصاب افراد در مشاغل حساس باشیم.»
در همان روزی که همتی استیضاح شد، ظریف هم استعفا داد. او گفت که رئیس قوه قصاییه از او خواسته تا برای پیشگیری از فشار بیشتر بر دولت، از سمت خود کناره گیری کند.
رسانه ها از مهدی سنایی، محمود واعظی و محسن اسماعیلی به عنوان جانشین ظریف در معاونت راهبردی ریاست جمهوری نام برده اند، ولی تاکنون دولت در این زمینه سکوت کرده است.
سفر تفریحی بدموقع؛ دبیری در کانون توجه
سفر شهرام دبیری در تعطیلات نوروز به قطب جنوب موجب برکناری او از معاونت پارلمانی شد.
واکنش منفی جامعه به این سفر و عدم صداقت دبیری درباره مقصد سفرش که حتی موجب صدور تکذیبیه توسط روابط عمومی معاونت پارلمانی شد، رئیس جمهور را ترغیب کرد که دبیری را در روز 16 فروردین برکنار کند. پزشکیان در نامه خود خطاب به دبیری نوشت: «در این ایام پس از بررسی خبر، قطعی شد که در ایام نوروز در سفر تفریحی قطب جنوب بودید.
در دولتی که مفتخر به اقتدا به مولای متقیان است و در شرایطی که هنوز در کشورمان فشارهای اقتصادی بر مردم زیاد و محرومان پرشمارند، سفر پرهزینه تفریحی مسئولان رسمی، حتی با هزینههای شخصی، قابل دفاع و توجیهپذیر نبوده و با معیار سادهزیستی مسئولان سازگار نیست.»
سخنگوی دولت هم نسبت به تکذیب سفر دبیری به قطب جنوب از مردم عذرخواهی کرد.
چند روز قبل رسانه ها از محسن اسماعیلی به عنوان جانشین دبیری نام بردند که شورای اطلاع رسانی دولت این خبر را تایید نکرد.از افراد دیگری از جمله میرهادی قره سید رومیانی، سید حسین هاشمی و سید مرتضی حسینی نیز به عنوان جانشین احتمالی دبیری نام برده شده است.