محقق تبریزی و عضو هیات علمی بخش تحقیقات آبخیزداری مرکز تحقیقات، آموزش کشاورزی و منابع طبیعی آذربایجان شرقی طرح ملی “بررسی تغییرات فرسایش و رسوب متاثر از تغییر اقلیم در حوزه های آبخیز منتخب کشور” را اجرا می کند و این طرح به مرکزیت تبریز آغاز شده است.
وی افزود: انتظار می رود با آشکارسازی اثرات تغییر اقلیم بر فرسایش خاک در سطح حوزه های آبخیز یاد شده، فرصت اتخاذ سیاست های اصولی در ارتباط با مدیریت منابع و حفاظت خاک توسط مدیران و برنامه ریزان کلان کشوری فراهم شده و با شناخت دقیق نسبت به اثرات متقابل عوامل موثر در فرسایش خاک و پدیده تغییر اقلیم، گام های عملی در ارتباط با توسعه پایدار منابع طبیعی برداشته شود.
یاراحمدی آشکارسازی اثرات تغییر اقلیم بر فرسایش خاک به منظور اتخاذ سیاست های اساسی در ارتباط با مدیریت منابع و حفاظت خاک را بسیار مهم دانست و یادآور شد: فرسایش خاک در کاهش حاصلخیزی و هدررفت خاک، تولید رسوب و پر شدن مخازن سدها، گرفتگی و انسداد مجاری آبیاری، آبراهه ها و رودخانه ها، گل آلودگی و کاهش کیفیت آب رودخانه ها از جمله مسائل پراهمیت در بیشتر کشورهای جهان بوده و تهدید عمده برای پایداری اقتصادی و محیط زیستی جهانی است.
به گفته وی طبق گزارشات موجود، یک دوازدهم از کل فرسایش خاک در جهان یعنی حدود دو میلیارد تن صرفاً در ایران اتفاق می افتد.
برای تشکیل یک سانتی متر خاک حدود ۸۰۰ سال زمان نیاز است
یاراحمدی گفت: میزان فرسایش خاک در ایران هشت برابر متوسط جهانی است، در حالی که در شرایط اقلیمی ایران برای تشکیل یک سانتی متر خاک حدود ۸۰۰ سال زمان نیاز است و بانک جهانی مقدار خسارت ناشی از مجموعه عوامل تخریب را در ایران حدود ۱۰ میلیارد دلار در سال برآورد کرده است که بیانگر اهمیت فراوان اقتصادی تخریب خاک می باشد.
وی ادامه داد: با نگاه اجمالی به مجموعه عوامل موثر بر فرسایش خاک از قبیل عوامل اقلیمی، فرسایش پذیری خاک، شرایط توپوگرافی، پوشش گیاهی و مدیریت اراضی معلوم می شود که هر یک از آنها به نوعی رابطه مستقیم با وضعیت اقلیمی حاکم بر محیط رخداد فرسایش خاک دارند.
جمشید یاراحمدی مجری طرح بررسی تغییرات فرسایش و رسوب متاثر از تغییر اقلیم
مجری طرح بررسی تغییرات فرسایش و رسوب متاثر از تغییر اقلیم در حوزه های آبخیز منتخب کشور هشدار داد: پیش بینی می شود به واسطه تغییر اقلیم و فعالیت های انسانی بخش عظیمی از خاک های کره زمین بیش از پیش در معرض فرسایش خاک قرار گیرند.
یاراحمدی با اشاره به آخرین گزارش ویژه بینالدول تغییرات آب و هوایی (IPCC) در مورد تغییرات آب و هوا و زمین، گفت: افزایش جهانی متوسط دمای سطح نسبت به دوره پیش از صنعتی شدن، ممکن است به طور قابل توجهی بر فرآیندهای موثر بر بیابانزایی ، کمبود آب، تخریب زمین شامل فرسایش خاک، از بین رفتن پوشش گیاهی، آتشسوزی، ذوب شدن دائمی یخها و امنیت غذایی تاثیر بگذارد.