رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و افریقا گفت: افریقا با اینکه عقب‌افتاده‌ترین قاره جهان به شمار می‌آید اما رشد اقتصادی آن از میانگین رشد اقتصادی جهان بیشتر است و این رشد برآمده از این است که جهان افریقا را مورد هدف قرار داده و در سال گذشته حدود ۳۰ تن طلا از این قاره به ایران وارد شده است.
مسعود برهمن، رئیس اتاق مشترک بازرگانی ایران و آفریقا در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا از چالش‌های تجارت ایران و این قاره گفت و توضیح داد: مسائل مرتبط با کشتیرانی، مراودات مالی، ضمانت‌نامه‌های بانکی موردنیاز برای شرکت در مناقصات و پروازها چالش‌هایی است که در تجارت ایران با سراسر افریقا برقرار است، تنها مسیر ممکن برای حمل کالا از ایران به افریقا دریاست با این حال کشتیرانی ایران اکنون تنها به شرق افریقا حمل دریایی دارد و رفت و آمد کشتی‌ها در این مسیر هم به طور منظم صورت نمی‌گیرد، کشتی‌های ایرانی بیشتر به زنگبار می‌روند و گاه توقفی هم در مومباسا در کنیا دارند.
وی ادامه داد: با این حال نبود خطوط منظم کشتیرانی مانع مهمی بر سر توسعه تجارت با افریقا است و به دلیل نبود این زیرساخت بازرگانان ایرانی بار خود را از طریق بندر مرسین ترکیه به این مقصد ارسال می‌کنند و الزام به این کار هزینه تجارت را برای ایرانی‌ها بالا می‌برد. اعزام کشتی‌های ایرانی به افریقا مشروط به تکمیل شدن ظرفیت باری آن است و این نابه‌سامانی در تردد کشتی‌ها سبب می‌شود بازرگان ایرانی نتواند موفق به اجرای تعهدات صادراتی‌اش باشد و اعتبار خود را از دست می‌دهد، من خود شاهد بوده‌ام که در یک نمونه بازرگانان تانزانیایی حاضر به خرید نقدی کالاهای ایرانی بودند اما به دلیل نبود امکانات حمل و نقل از معامله منصرف شدند.
وی افزود: کشتیرانی جمهوری اسلامی قبول نمی‌کند برای ایجاد جریان مستمر تجارت ایران و افریقا کشتی را در شرایطی که هنوز ظرفیت آن تکمیل نشده اعزام کند و همچنین اظهار می‌کند که کشتی حامل بار به افریقا خالی بازمی‌گردد و در کل حمل بار به افریقا اقتصادی نیست، استدلال‌های کشتیرانی درست است اما راهکار مواجهه با این چالش‌ها توقف حمل نیست بلکه همچون کشورهای ترکیه و چین باید تدابیری اندیشید ضمن اینکه تداوم اعزام به موقع کشتی‌ها در طول یک سال به افزایش حجم کالاهای تجاری و تکمیل ظرفیت کشتی می‌انجامد و این در حالی است که بخش زیادی از حمل و نقل دریایی در ایران به کشتیرانی جمهوری اسلامی وابسته است و شرکت‌های حمل و نقل دریایی خصوصی کشور هم به دلیل بی‌ثباتی قوانین تجاری و ابلاغ بخش‌نامه‌های خلق‌الساعه در ایران رغبتی به حمل بارهای ایرانی ندارند، زیرا ممنوعیت یکباره صادرات کالاهای تجاری که امری معمول از سوی مسئولان ایرانی محسوب می‌شود و اطمینان لازم را برای سرمایه‌گذاری در حمل کالاهای ایرانی را به آنها نمی‌دهد.
برهمن اظهار کرد: ارزش صادرات غیرنفتی ایران سالانه حدود ۵۰ میلیارد دلار است در حالی که ظرفیت احصاشده برای صادرات کشور ۳۵۰ میلیارد دلار است و این به معناست که تنها یک هفتم ظرفیت صادراتی کشور ما بالفعل شده است.
وی در تشریح ارزش تجارت ایران و افریقا گفت: در سال گذشته ارزش تجارت طرفین یک میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار بوده که یک میلیارد دلار آن شامل صادرات ایران به این قاره و ۳۰۰ میلیون دلار واردات افریقا به ایران است.
رئیس اتاق مشترک ایران و اتیوپی در ادامه به سفر اخیر رئیس مجلس شورای اسلامی به اتیوپی اشاره و خاطرنشان کرد: این کشور افریقایی نسبت به دیگر کشورهای قاره از میانگین رشد بسیار بالایی برخوردار است و می‌تواند یکی از بازارهایی باشد که ارتباط با آن اقتصاد ایران را بیش از پیش رونق دهد، این کشور جمعیتی ۱۲۵ میلیون نفری دارد و از ظرفیت مطلوبی برای توسعه تجارت با ایران برخوردار است؛ در میان کشورهای افریقایی افریقای جنوبی نیز اقتصاد توانمندی دارد و برای صدور محصولات شرکت‌های دانش‌بنیان ایرانی از پتانسیل خوبی برخوردار است همچنین گفتنی است که نیمی از سهام شرکت ایرانسل متعلق به افریقای جنوبی است.
وی اضافه کرد: افریقا با اینکه عقب‌افتاده‌ترین قاره جهان به شمار می‌آید اما رشد اقتصادی آن از میانگین رشد اقتصادی جهان بیشتر است و این رشد برآمده از این است که جهان افریقا را مورد هدف قرار داده، ارزش تجارت افریقا با جهان در نیم‌سال اول سال جاری میلادی ۵۰۰ میلیارد دلار بوده که ۱۴۳ میلیارد دلار آن به تجارت این قاره به چین اختصاص دارد.
برهمن بیان کرد: هیچ پروازی از ایران به افریقا صورت نمی‌گیرد، پیش‌تر توافقاتی با افریقای جنوبی و نیجریه برای راه‌اندازی پروازها انجام شده اما در عمل کاری صورت نگرفته است، همچنین ما در تجارت با افریقا یک نقشه راه که به تائید وزارت خارجه، سازمان توسعه تجارت و اتاق بازرگانی رسیده باشد در اختیار نداریم هر یک از این دستگاه‌ها برای خود نقشه راهی دارند و منفک از یکدیگر کار می‌کنند و این اتفاق به عملکرد جزیره‌ای انجامیده است.
وی درباره پتانسیل‌های تجارت ایران و افریقا گفت و یادآور شد: من از سال ۱۳۶۱ با افریقا کار می‌کنم و با اطمینان می‌گویم که برای انواع کالاهای ایرانی در این قاره برای تقاضا وجود دارد، از اجناس پلاستیکی و بدلیجات، لوستر، مبل، فرش و لوازم خانگی و شیرینی و شکلات گرفته تا فرآورده‌های پتروشیمی و ماشین آلات کشاورزی مانند تراکتور و کمباین و دارو و و تجهیزات پزشکی و در مقابل مواد معدنی افریقا موردنیاز صنایع ایران است در حال حاضر فسفات، بوکسیت، خاک منگنز، خاک روی، کاکائو، قهوه و چای افریقا به ایران وارد می‌شود بنابراین بستر مناسبی برای تهاتر کالا وجود دارد ضمن اینکه افریقا ۱۵ کشور نفت‌خیز دارد.
رئیس اتاق مشترک ایران و آفریقا تصریح کرد: در سال گذشته حدود ۳۰ تن طلا از افریقا به ایران وارد شده است.
