تبریز – ایرنا – وزیر نیرو با بیان اینکه در زمان کنونی ۹۵ درصد از نیاز خود را در حوزه‌های سدسازی و احداث شبکه‌های آبیاری و ساخت نیروگاه‌های برق آبی در داخل تامین می‌کند، گفت: در این زمینه ایران جزو چهار کشور اول دنیا است.
به گزارش ایرنا، « علی اکبر محرابیان» روز یکشنبه در مراسم بهره برداری سد قیزقلعه سی با بیان اینکه امروز، روزی به یاد ماندنی در تاریخ روابط ۲ کشور ایران و جمهوری آذربایجان خواهد بود، افزود: دستاوردهای ایران در این زمینه، ساخت و بهره برداری از ۲۰۰ سد بزرگ مخزنی است که بیش از ۹۰ درصد از آن ها بعد از پیروزی انقلاب اسلامی به بهره برداری رسیده است.
وی اظهار کرد: حوزه آبریز ارس با مساحت ۱۰۲ هزار کیلومترمربع و رودخانه ارس به طول یک هزار و ۷۱ کیلومتر، مشترک بین چهار کشور بوده و همواره در طول تاریخ موجب رونق و آبادانی منطقه و عامل مشترکات بین اقوام ساکن در آن بوده است.
وزیر نیرو گفت: ۲ کشور ایران و جمهوری آذربایجان دارای منافع مشترک آبی بر روی مرز ۴۲۰ کیلومتری رودخانه ارس هستند و این رودخانه عامل توسعه زیرساخت های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی در ۵۰ سال اخیر و به عنوان نماد همکاری و دوستی و شاهرگ حیاتی مرزنشینان قلمداد می شود.
محرابیان، ادامه داد: زنجیره سازه های مشترک بین ۲ کشور با حجم سرمایه گذاری بیش از یک میلیارد دلار و سابقه همکاری بیش از ۵۰ سال در موضوع بهره برداری از منابع آبی بین ۲ کشور فرصتی برای افزایش مراودات و سایر همکاری های منطقه ای فراهم کرده است.
وی یادآور شد: سد قیزقلعه سی در ۲۰۸ کیلومتری سد ارس و ۱۲ کیلومتری سد خداآفرین بر روی رودخانه ارس به منظور تنظیم حقآبه ۲ کشور و تولید برق مطالعه و جانمایی شده است.
وزیر نیرو با بیان اینکه این سد قابلیت کنترل و مدیریت حجم بالای آب و سیلاب رودخانه را دارد، گفت: تعدد و تنوع تجهیزات هیدرومکانیاکال و خاکبرداری و سنگ برداری آن بیش از ۶ میلیون مترمکعب، خاکریزی بیش از ۲ میلیون مترمکعب و حفاری و تزریق بیش از ۴۲ کیلومتری از مشخصه های اجرایی این سد است.
محرابیان، افزود: این سد خاکی با هسته رسی قایم، دارای ارتفاع ۳۷ متر از پی، تراز تاج ۲۵۳ متر و طول تاج ۸۳۴ متر است و قابلیت تنظیم سالانه ۲ میلیارد مترمکعب آب برای مصارف ۲ کشور و محیط زیست دارد.
وی اظهار کرد: ساخت این سد دارای اهداف مشترک شامل مدیریت سیلاب و تنظیم آب برای شرایط کم آبی و خشکسالی در منطقه، تقسیم آب بین ۲ کشور و مدیریت حقابه های مرزی مطابق معاهدات فی مابین، استفاده بهینه از منابع آب و خاک با ارزش در هر ۲ کشور و منطقه و توسعه کشاورزی، توسعه اقتصادی با توسعه زیرساخت ها و تبدیل شیوه های سنتی کشاورزی به مدرن و صنعتی، توسعه گردشگری با توجه به جاذبه های انبوه طبیعی و تاریخی و تولید ۵۴۰ گیگاوات ساعت انرژی سالانه توسط ۲ واحد نیروگاهی است.
وزیر نیرو گفت: با تکمیل سد خداآفرین و سد قزقلعه سی به ارزش ۶۰۰ میلیون دلار، بهره برداری از زنجیره سدهای ساخته شده بر روی رودخانه ارس و شبکه های زهکشی محقق می شود.
محرابیان، ادامه داد: این پروژه تجربه ای کم نظیر در حوزه دیپلماسی آب و تحکیم اتحاد و همدلی ۲ کشور است که می تواند راهگشای طرح ها و تعاملات آبی با کشورهای همجوار باشد.
وی در این مراسم با ارایه پیشنهاد برای تشکیل کارگروه های مشترک بین کشورهای حوزه آبریز ارس، اظهار کرد: با این اقدام سطح همکاری ها برای بهره برداری مطلوب و توسعه پایدار این رودخانه ارتقا می یابد.
وزیر نیرو گفت: بدون شک کشورهای بالادست و پایین دست حوزه آبریز ارس نیازمند تعامل بیشتر در این خصوص هستند و جمهوری اسلامی ایران آمادگی دارد تا میزبان کشورهای حوزه آبریز ارس باشد.
محرابیان، افزود: ایران با کشورهای همسایه خود در شرق، غرب و شمال دارای معاهدات و تفاهم نامه های متعددی است که قدمت برخی از آن ها به حدود هشت دهه می رسد.
به گزارش ایرنا، توافقنامه همکاری مشترک در زمینه ادامه ساخت و بهره برداری مشترک از سدها و نیروگاه‌های خداآفرین و قیزقلعه سی حدود ۹ سال قبل امضا شد و در سال ۱۳۹۵ در مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید و امروز شاهد افزایش ذخیره سازی سد خداآفرین و اتمام سد قیزقلعه‌سی هستیم.
به دنبال بهره‌برداری از سد قیز قلعه سی حجم آب ذخیره شده در سد خداآفرین که در بالادست سد قیز قلعه سی قرار دارد از طریق کانال و شبکه پایاب به دشت‌های آذربایجان شرقی، اردبیل و جمهوری آذربایجان به میزان ۲ میلیارد متر مکعب در سال تزریق می شود و زمینه توسعه بخش‌های گردشگری، کشاورزی و نیز تولید انرژی برقابی فراهم خواهد شد.
تامین آب شبکه خداآفرین، تامین برق به میزان ۲۷۰ گیگاوات ساعت در سال و تنظیم آب سالیانه به میزان ۲ میلیارد مترمکعب برای ایران و جمهوری آذربایجان از جمله اهداف ساخت سد قیزقلعه‌سی به شمار می‌رود.
